De risico’s van leegstand en hoe gemeenten en vastgoedeigenaren deze kunnen minimaliseren 

De leegstand van panden brengt verschillende risico’s met zich mee en heeft niet alleen financiële consequenties, maar ook bredere consequenties voor de veiligheid en leefbaarheid van de omgeving. Ze vormen een bron van zorg voor zowel gemeenten als vastgoedeigenaren. 

Inbraak, vandalisme en brandstichting 

Lege gebouwen zijn een aantrekkelijk doelwit voor inbrekers en vandalen. Dieven kunnen ongestoord zoeken naar waardevolle items, zoals koperen leidingen of sanitair. Bij vandalisme kun je denken aan graffiti of het ingooien van ruiten, wat kan leiden tot verdere materiële schade. Bovendien lopen verlaten panden een verhoogd risico op brandstichting. Een brandstichting kan ook ernstige gevolgen hebben voor omwonenden en de omgeving, dus dat wil je zeker voorkomen. 

Illegaal gebruik 

Hoewel bij wet verboden, komt kraken nog steeds voor. Gekraakte panden worden vaak gestript, wat tot aanzienlijke schade leidt. Daarnaast brengt het een hoop gedoe en zorgen met zich mee om de krakers te laten verwijderen, alhoewel dit door de nieuwe Wet handhaving kraakverbod van 1 juli 2022 wel wat makkelijker is geworden als je aan kunt tonen dat er een verbouwing, verhuur of verkoop van het pand aan zit te komen. Tenslotte worden leegstaande panden soms ook door criminelen gebruikt als schuilplaats of voor illegale activiteiten zoals hennepteelt. 

Negatieve effecten 

Langdurige leegstand kan leiden tot een waardedaling van omliggende panden en woningen. Dit heeft een negatief effect op de vastgoedmarkt en kan investeringen in het gebied ontmoedigen. Een ander effect is verloedering van de omgeving, wat de aantrekkelijkheid van een gebied voor zowel bewoners als bedrijven vermindert. Dit kan resulteren in een neerwaartse spiraal voor de lokale economie. 

Preventieve maatregelen

Om bovenstaande en andere risico’s te verminderen kunnen gemeenten en vastgoedbeheerders preventieve maatregelen nemen waaronder:

1. Regelmatige inspectie: Voer frequente controles uit om eventuele schade of inbraakpogingen vroeg te detecteren. 
2. Onderhoud: Houd het pand in goede staat. Een goed onderhouden gebouw is minder aantrekkelijk voor vandalen en inbrekers. 
3. Beveiliging: Installeer adequate beveiligingsmaatregelen zoals camerabewaking, alarmsystemen en degelijke sloten. 
4. Verlichting: Zorg voor goede verlichting rond het pand om potentiële indringers af te schrikken. 
5. Anti-kraak oplossingen: Overweeg tijdelijke bewoning of beveiliging om kraken te voorkomen. 

Lange termijn

Voor de lange termijn zouden gemeentes op zoek moeten gaan naar alternatieve gebruiksmogelijkheden voor het gebouw om langdurige leegstand te voorkomen (herbestemming). Ook kunnen ze overwegen om het pand tijdelijk te verhuren of beschikbaar te stellen voor culturele of maatschappelijke doeleinden. 

Door deze maatregelen te implementeren, kunnen gemeenten en vastgoedeigenaren de risico’s van van leegstand aanzienlijk verminderen en potentiële schade beperken. Het is essentieel om proactief te handelen en maatregelen te treffen om de veiligheid en waarde van het vastgoed te waarborgen.